به سوی آموزش با کیفیت فراگیرو عادلانه

 بیانیه اینچوان در گردهمایی جهانی آموزش در تاریخ ۲۱ می ۲۰۱۵م. /۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۳خ. در کُره جنوبی با توافق جامعه جهانی در موضوع «آموزش» تدوین و تصویب شد. این بیانیه، چشم انداز آموزش جهان را در ۱۵ سال آینده به تصویر می کشد و کشورها را تشویق می کند تا فرصت های آموزشی فراگیر و برابر، با کیفیت و یادگیری مادام العمر را برای همگان فراهم کنند.

این بیانیه، تاکید می کند که آموزش، عامل اصلی صلح و توسعه پایدار جهانی است؛ هم چنین در چارچوب برنامه عمل آموزش، کشورها را وادار می کند تا در سطح ملی اهدافی را برای پرداخت های مالی تعیین کنند و«کمک رسمی برای توسعه» را برای کشورهای کم درآمد افزایش دهند.اهمیت این موضوع و مساله وقتی روشن تر می شود که بدانیم بر پایه گزارش های رسمی سازمان جهانی یونسکو اکنون ۵۱ میلیون کودک محروم از مدرسه وجود دارند که بیشترین شمار آنان دختران هستند.

افزون بر این، ۲۵۰ میلیون کودک وجود دارند که حدود نیمی از آنها در حالی که دست کم چهار سال به مدرسه رفته اند، مهارت های پایه را فرا نگرفته اند. از این روی این بیانیه تعهد سازمان ها و افراد صلاحیت دار را در تضمین فراهم ساختن دانش و مهارت های مورد نیاز برای کودکان و نوجوانان به منظور توانمند ساختن آنها و تبدیل آنان به شهروندجهانی مسئول نشان می دهد.

آموزش با کیفیت به عنوان یک حق بنیادین، لازمه پایان دادن به فقر و رسیدن به رفاه و آسایش همگانی است.

در این گردهمایی جهانی ۱۵۰۰ نفر، شامل بر ۱۳۰ وزیر، مقام های عالی رتبه، برندگان جایزه نوبل، روسای سازمان های بین المللی و غیر دولتی، دانشگاهیان، پژوهشگران، ذینفعان دیگر و هم چنین روسای سازمان های تخصصی ملل متحد حضور داشتند.

جنبش جهانی«آموزش برای همه» از۱۹۹۰م. /۱۳۶۹خ. به کوشایی پنج سازمان بین المللی یونسکو، برنامه عمران سازمان ملل، یونیسف، بانک جهانی و صندوق جمعیت سازمان ملل در تایلند بنیان گذاری شده است.

 . ما، وزیران، سران و اعضای هیئت های نمایندگی، روسای سازمان ها و مقامات سازمان های چند جانبه و دو جانبه،نمایندگان جامعه مدنی، مدرسان حرفه ای، جوانان و بخش خصوصی در ماه می 2015م. به خواستاری مدیر کل سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد(یونسکو)در شهر اینچوان(جمهوری کُره) برای «گردهمایی جهانی آموزش، 2015م. » (WEF2015) گرد هم آمده ایم. ما از دولت و مردم جمهوری کُره برای داشتن میزبانی این رویداد مهم و همچنین یونیسف، بانک جهانی، صندوق جمعیت ملل متحد، برنامه عمران ملل متحد، دفتر زنان سازمان ملل، کمیساریای عالی پناهندگان و دیگر شرکت کنندگان این نشست، برای حضورشان تشکر می کنیم. ما قدردانی صمیمانه خود را به سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد(یونسکو) برای بنیان گذاری و برگزاری این نشست و رویداد برجسته، برای آموزش 2030م. اعلام می داریم.

2. در این فرصت تاریخی، ما چشم انداز این جنبش جهانی را که در زمینه «آموزش برای همه» (EFA) از 1990م. /1369خ. در شهر جُمتین(تایلند) بنیان گذاری شده و در 2000م. در شهر داکار(پایتخت سنِگال) تکرار شده را تصریح می کنیم که آن مهم ترین تعهد به آموزش در دهه های اخیر است که به روند پیشرفت های قابل توجه در آموزش کمک کرده است.

ما همچنین تصدیق می کنیم که این چشم انداز و سیاستگذاری در معاهدات بین المللی و منطقه ای حقوق بشر، بازتاب های متعددی خواهد داشت که حق آموزش و ارتباطش با دیگر موضوعات حقوق بشر را متعهد می شود. ما از تلاش های انجام شده قدردانی می کنیم؛ با این حال ما با نگرانی بزرگی روبرو هستیم که آن هم «دوری از دستیابی به آموزش برای همه» است.

3. ما توافقنامه مَسقَط(پایتخت عُمان) را به یاد می آوریم که مشاوره های گسترده ای را توسعه بخشید و آن را در «آموزش جهانی برای همه» در نشست 2014 م. بکار گرفت و با موفقیت به اهداف آموزش مد نظر گروه آزاد کار مبنی بر اهداف توسعهپایدار(SDGs) جامه عمل پوشاند. ما افزون بر این، پیامدهای همایش وزراء منطقه ای در آموزش پس از 2015م. را موردتوجه قرار می دهیم و از یافته های گزارش های دیده بانی جهانی «آموزش برای همه» در 2015م. و گزارش های تلفیقی منطقه ای «آموزش برای همه» یادداشت برداری می کنیم. ما سهم بزرگی از ابتکار نخست آموزش جهانی را در ایفای نقش دولت ها وسازمان های منطقه ای، بین دولتی و غیر دولتی در ایمن کردن تعهد سیاسی جهت آموزش می دانیم.

4. در صورت سهم بردن از پیشرفت‌های صورت گرفته به سوی اهداف «آموزش برای همه» از سال 2000 و اهداف هزاره توسعه آموزش محور ( MDGs) و به اضافه درس های آموخته شده و آزمودن چالش های باقی مانده و بررسی دستورجلسه پیشنهادی آموزش 2030 و چارچوبی برای فعالیت در زمینه اولویت های آینده و راهبردهای رسیدن به آن، ما این بیـانیه را تصویب و صادر می کنیم.

یک چشم انداز جدید برای آموزش

5. چشم انداز ما قرار است که زندگی ها را از طریق آموزش تغییرشکل دهد، با این شناخت که نقش اصلی آموزش به عنوان محرک اصلی توسعه و دستیابی به دیگر اهداف توسعه پایدار است.

ما به مفاد فوریتی دستور جلسه آموزشی منفرد و مجدد متعهد می شویم که جامع، بلند پروازانه و آرمانی است، بدون نادیده گرفتن هیچ یک از آنها. این چشم انداز جدید به طور کامل توسـطِ دستورکار پیشنهادی اهـداف توسعه پایدار« تضمین آموزش با کیفیت فراگیر، عادلانه و ایجاد فرصت های یادگیری مادام العمر برای همه»و اهداف مربوط به آن پایش و بررسی خواهد شد. با توجه به «تجارت ناتمام» دستور کار «آموزش برای همه» و اهداف هزارهتوسعه وابسته به آموزش، چالش های جهانی و ملی آموزش این امر قابل تغییر و جهانی است.

این موضوع برگرفته از چشم انداز انسانی آموزش و توسعه بر پایه حقوق بشر و شان و مقام انسانی است: عدالت اجتماعی، همگان پذیری، حفاظت، تنوع فرهنگی، زبانی و قومی ؛ که مسئولیت پذیری و پاسخگویی را به اشتراک گذاشته است. ما تصدیق می کنیم که آموزش یک خدمت عمومی است، یک حق اساسی بشر و پایه ای برای تضمین تحقق حقوق دیگر است.

این مهم برای صلح، صبر، اجرا وتوسعه پایدار بشر الزامی است. ما آموزش را به عنوان کلیدی برای دستیابی به اشتغال تمام وقت و ریشه کن کردن فقر می شناسیم. ما تلاشمان را برای دستیابی، برابری و همگان پذیری، کیفیت و پیامدهای مثبت یادگیری، در امر یادگیری مادام العمر متمرکز می کنیم.

6. با توجه به انگیزه حاصل از دستاوردهای مهم ما در گسترش دستیابی به آموزش بیش از 15 سال اخیر، ما قوانین دوازده سال آموزش ابتدایی رایگان و دولتی البته با کیفیت عادلانه و آموزش متوسطه، که دستِ کم نُه سال آن اجباری است را تضمین خواهیم کرد که منجر به بروندادهای یادگیری وابسته می شود.

ما همچنین قوانین دست کم یک سال آموزش رایگان و با کیفیت اجباری قبل از دبستان را تشویق می کنیم که همه کودکان به کیفیت توسعه در اوایل دوران کودکی، مراقبت و آموزش دسترسی داشته باشند. ما همچنین موظفیم که آموزش معنی دار و فرصت های آموزشی را برای گروه بسیاری از کودکان و نوجوانانی که به مدرسه نمی روند فراهم کنیم، کسانی که نیازمند عملکرد فوری، هدفمند و پایدار هستند با این اطمینان که همه بچه ها در مدرسه و در حال یادگیری هستند.

7. لازمه همگان پذیری و برابری در آموزش و برپایه آموزش، تغییرشکل دستورکار آموزش است و از این رو ما ملزم به بررسی شکل ها و انواع محرومیت و به حاشیه رانده شدن و نابرابری در دسترسی به آموزش، مشارکت و بروندادهای یادگیری می باشیم. بدون هدف آموزش نشستی برگزار نشود مگر با حضور همه. بنابراین موظف به ایجاد تغییرات ضروری در سیاست های آموزش و تمرکز تلاش هایمان بر بیشترین محرومیت، به ویژه کسانی که معلولیت دارند، تا اینکه اطمینان حاصل شود که هیچ کس از دیده پنهان نیست.

8. ما از اهمیت برابری جنسیت برای رسیدن به حق آموزش برای همگان آگاهیم. بنابراین ما ملزم به پشتیبانی از سیاست های جنسیت برابر، برنامه ریزی و محیط های یادگیری با توجه به مسایل جنسیتی مربوط به تدریس و برنامه های درسی معلم و از بین بردن تبعیض بر اساس جنسیت و خشونت در مدارس می باشیم.

9. ما به آموزش کیفی، بهبود نتایج یادگیری، که نیازمند تقویت ورودی ها، فرآیندهای آموزش و ارزیابی دستاوردها و ساز وکار درست برای اندازه گیری پیشرفت آموزشی دارد، وظیفه مند هستیم. ما اطمینان خواهیم داد که معلمان و مربیان توانمند هستند، به اندازه کافی تازه نفس، آموزش دیده، با صلاحیت و حرفه ای، با انگیزه و پشتیبان در منابع مناسب، کارآمد و مــوثر در سامانه هــای دولتی می باشند.

کیفیت آموزش سبب پرورش خلاقیت و دانش می شود، و دستیابی به مهارت های بنیادی سواد و نوشتن و حساب و همچنین شناخت تحلیلی، حل مسائل و دیگر شناخت های سطح بالا و مهارت های اجتـماعی و فردی را تضمین می کند. همچنین مهارت ها، ارزش ها و نگرش هایی را توسعه می بخشد که شهروندان را به زندگی سالم و کامل توانا می سازد، با گرفتن تصمیم های یکپارچه به چالش های جهانی و محلی در آموزش برای توسعه پایدار (ESD) و آموزش شهروندی جهانی (GCED) پاسخ می دهد. در این راستا، ما به شدت از اجرای برنامه اقدام جهانی آموزش برای توسعه پایدار در همایش جهانی یونسکو به این منظور در ناگویاآیچی(ژاپن) در 2014م. حمایت می کنیم. ما همچنین به اهمیت آموزش حقوق بشر و آموزش به منظور دستیابی به دستورکار توسعه پایدار پس از سال 2015 م. تاکید می ورزیم.

10. ما ملزم به ترویج کیفیت فرصت های «یادگیری مادام العمر برای همه» در تمام سطوح آموزشی هستیم. این امر شامل دسترسی عادلانه و افزایش کیفیتِ آموزش فنی و حرفه ای، آموزش همگانی، آموزش عالی و پژوهش، با رعایت و اهمیت تضمین کیفیت است.

افزون بر این، ارائه مسیرهای یادگیری انعطاف پذیر و همچنین آگاهی، اعتبار و مجوز رسمی از دانش، مهارت و شایستگی که از طریق آموزش غیر رسمی بدست می آید، مهم است. ما بیشتر به تضمین این که تمام جوانان و بزرگسالان، به خصوص دختران و زنان، به سطح سواد کارکردی و مهارت حساب کارآمد و مهارت های زندگی دست یابند و اینکه برای آنها فرصت های یادگیری بزرگسالان، آموزش و پرورش فراهم شود، باور داریم.

همچنین ما متعهد به تقویت علم، فناوری و نوآوری هستیم. فناوری اطلاعات و ارتباطات(ICTs) بایستی برای تقویت سامانه های آموزش، انتشار دانش، دسترسی به اطلاعات، کیفیت و یادگیری موثر و ارائه خدمات بیشتر بکار گرفته شود.

11. افزون بر این، ما با یک نگرانی جدی روبرو هستیم که امروزه بخش بزرگی از جمعیت خارج از مدرسه جهان در مناطق متاثر از جنگ زنــدگی می کنـند و بحران ها، خشونت ها و حمله هایی که به موسسـات آموزشـی آنها وارد می شود، بلایای طبیعی و بیماری های همه گیری که امر آموزش و توسعه جهانی را دچار اخـتلال می کند و به آنان لطمه می زند.

ما متعهد به توسعه سامانه های جامع تر، پاسخگو و انعطاف پذیرتر برای شناخت نیازهای کودکان، جوانان و بزرگسالان در این زمینه و همین طور آوارگان و پناهندگان داخلی هستیم. ما به برجسته سازی نیازهای آموزشی می پردازیم تا در محیط های یادگیری امن، حمایت شده و عاری از خشونت صورت گیرد. ما سفارش می کنیم در واکنش به بحران، از واکنش های اضطراری به بازیابی و بازسازی، پاسخ های ملی، منطقه ای و جهانی هماهنگ تر، وگسترش ظرفیت برای کاهش خطر جامع و کاهش تضمین آموزش که در شرایط جنگی، اضطراری، پس از جنگ و بهبود سریع حایز اهمیت است، توجه داده شود.

اجرای دستورکار عمومی:

12. ما تصدیق می کنیم که مسئولیت اساسی برای موفقیت اجرای این دستورکار، در دستان دولت است.

ما مصمم به ایجادسیاست و چارچوبی قانونی هستیم که سبب ترویج پاسخگویی و شفافیت و همچنین حکومت مشارکتی و همکاری هماهنگ در تمام سطوح و بخش ها و حمایت از حق مشارکت همه اعضاء باشیم.

13. ما برای هـمدستی قــوی جهانی و منطـقه ای، همکاری، هماهنگی و نظارت بر اجرای برنامه های آموزش بر پایه جمع آوری داده ها، تجزیه و تحلیل و گزارش در سطح کشورها تماس می‌گیریم و این کار در چارچوب نهادهای منطقه‌ای، ساز و کارهای روشن و راهبردهای معلوم است.

14. ما آگاهیم که موفقیت در دستور کار آموزش 2030م. نیاز به سیاست های واحد(هم صدا)، برنامه ریزی و همچنین ترتیبات اجرایی کارآمد دارد. هم چنین روشن است که آمال و آرزوی موجود دردستورکار پیشنهادی اهداف توسعه پایدار نمی تواند بدون افزایش قابل توجه و هدفمندی درتامین مالی قابل فهــم شود، به خصوص در آن کشورهایی که از دستیابی به آمــوزش با کیفــیت برای همه در تمام سطوح به دور می باشند.

بــنابراین ما مصمم به افزایش هزینه های عمومی در آموزش مطابق با چارچوب کشورها و خـواستار پایبندی به معیار های بین المللی و منطقه ای تخصیص موثر دست کم 4 تا 6 درصد از تولید ناخالص داخلی و یا کمینه 15 تا 20 درصد از کل هزینه های عمومی آموزش هستیم.

15. بدون اهمیت همکاری های توسعه در تکمیل سرمایه گذاری توسط دولت، ما به کشورهای توسعه یافته، سنتی و اعطاءکنندگان کشورهای با درآمد متوسط و ساز و کار تامین مالی بین المللی برای افزایش بودجه به آموزش و پشتیبانی از اجرای دستور کار با توجه به نیازها و اولویت های کشور فراخوان می دهیم. ما می‌دانیم کـه تحقق همه تعهدات مربوط به کمک های توسعه ای رسمی (ODA) بسیار مشکل است، که شامل تعهدهای بسیاری از کشورهای توسعه یافته برای رسیدن به هدف0. 7 درصد از تولید ناخالص ملی (GNP) برای کمک های توسعه ای رسمی به کشورهای در حال توسعه است. مطابق باتعهدات آنها، ما خواستاریم این کشورهای توسعه یافته که هنوز ایفای نقش نکرده اند تلاش خود را به سمت هدف 0. 7 درصد از تولید ناخالص ملی برای کمک های توسعه ای رسمی به کشورهای در حال توسعه بیشتر کنند.

ما همچنین متعهد به افزایش پشتیبانی کشورهای کمتر توسعه یافته هستیم. ما بیشتر به اهمیت آزاد شدن تمام منابع بالقوه برای حمایت از حق آموزش آگاهیم. سفارش ما بهبود اثربخشی کمک ها از طریق همکاری و هماهنگی بهتر و اولویت بندی تامین مالی و کمک به زیرگروههای غفلت زده و کشورهای کم درآمد است.

ما همچنین به طور قابل توجهی همگان را به افزایش پشتیبانی آموزشی در بحران های انسانی و طولانی سفارش می کنیم. ما ضمن استقبال از نشست اُسلو(پایتخت نروژ) «آموزش برای توسعه» (جولای 2015م. ) آنها را به تامین مالی در همایش «توسعه» در آدیس آبابا (پایتخت اتیوپی و مقر اتحادیه آفریقا) برای پشتیبانی از دستورکار پیشنهادی اهداف توسعه پایدار فرا می خوانیم.

16. ما در«گردهمایی آموزش جهانی برای همه، 2015م. » سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) و همچنین تمام شرکاء به طور فردی و جمعی کشور ها را در اجرای دستور کار آموزش 2030، با ارائه مشاوره فنی، توسعه ظرفیتِ ملی وحمایت مالی بر اساس حکم مربوطه، سودهای قابل مقایسه و ساخت و ساز در اجرای فراخوان می کنیم.

برای همین، ما یونسکورا در مشورت با کشورهای عضو و دیگر شرکت کنندگان «همایش آموزش جهانی، 2015م. » ضمانت می دهیم تا یک ساز و کار مناسب هماهنگی جهانی را توسعه بخشد.

با توجه به مشارکت جهانی برای آموزش به عنوان یک جایگاه اعتباری تامین مالی سهامداران برای آموزش جهت پشتیبانی از اجرای دستور کار با توجه به نیازها و اولویت های کشور، سفارش می کنیم که این موضوع بخشی از ساز و کار هماهنگی جهانی آینده به شمار آورده شود.

17. ما افزون بر واگذاری به یونسکو به عنوان سازمان تخصصی ملل متحد برای آموزش و ادامه نقش متعهدانه اش برای هماهنگی در دستور کار آموزش سال 2030م. به ویژه با انجام پشتیبانی برای حفظ تعهد پایدار سیاسی، تسهیل گفتگوهای راهبردی، به اشتراک گذاری دانش و هماهنگی های استانداردی، نظارت بر پیشرفت به سوی اهداف آموزش، با گردهم آوری سهامداران جهانی، منطقه ای و ملی برای هدایت اجرای دستور کار و عملکرد به عنوان یک نقطه کانونی برای آموزش درمعماری کلی همکاری اهداف توسعه پایدار.

18. ما برای گسترش سامانه نظارت ملی و سامانه ارزیابی جامع به منظور تولید شواهد همانند(همصدا) برای تدوین رهیافت ها و راهبردها و مدیریت سامانه های آموزش و همچنین برای اطمینان از پاسخگویی به حل و فصل مسائل می پردازیم.

ما افزون بر این از «گردهمایی جهانی آموزش، 2015م. » شرکت کنندگان و دیگر شرکاء برای پشتیبانی از گسترش ظرفیت در جمع آوری داده ها، تجزیه و تحلیل و گزارش در سطح کشورها درخواست همکاری می کنیم. کشورها باید به دنبال بهبود کیفیت، سطح جداسازی و بهنگام بودن گزارش به یونسکو برای آماردهی باشند. ما همچنین خواستاریم گزارش «آموزش برای همه» به عنوان گزارش نظارت جهانی به عنوان یک آموزش جهانی مستقل اختصاصی ( GEMR ) ادامه یابد که توسط یونسکو میزبانی و منتشر شده است.

19. ما به بحث و بررسی عناصر اساسی آموزش در چارچوب کاری 2030م. برای اجرا پرداخته و موافقت کرده ایم. با توجه به اجلاس سازمان ملل متحد برای تصویب دستور کار توسعه پس از 2015 ( نیویورک، سپتامبر 2015 ) و از نتایج همایش بین المللی سوم درخصوص تامین بودجه برای توسعه (آدیس آبابا، ژوئیه 2015) نسخه نهایی آن برای تصویب و راه اندازی در جلسهسطح بالا ارائه خواهد شد که به منظور 38 اُمین نشست از کنفرانس عمومی یونسکو در نوامبر سال 2015م. سازماندهی می شود. ما به طور کامل به اجرای آن پس از تصویب آن متعهد می شویم، تا با الهام بخشیدن و راهنمایی کشورها و همکاران، دستور کار به دست آمده را تضمین کنیم.

20. همزمان با ایجاد دستاورهای جُمتین و داکار، بیانیه اینچوان نیز تعهدی تاریخی است که بایستی توسط همه ما از طریق چشم انداز جدید برای آموزش، با اقدامات جسورانه و نوآورانه، ، به هدف رسیدن به هدف بلند پروازانه تا سال 2030م. به تغییر و تحول زندگی بپردازیم.

نکات مهم بیانیه:

1. محور هدف گذاری بیانیه دسترسی به:

*برابری و همگان پذیری آموزش به ویژه برای محرومان و معلولان

* برابری جنسیتی

* کیفیت بخشی و ارتقاء پیامدهای یادگیری آموزش

* فرصت های یادگیری مادام العمر

2- محور کیفیت و ارتقاء پیامدهای یادگیری:

*تقویت ورودی ها، فرآیند انجام کار، ارزشیابی از پیامد و ساز وکار ارزشیابی پیشرفت

* اطمینان از معلمان توانمند، کافی، مهارت آموخته و با انگیزه

ارتقاء کیفی آموزش با پرورش خلاقیت، دانش، اطمینان از کسب مهارت های اساسی سواد و محاسبه، حل مساله و تجزیه و تحلیل آن، دیگر مهارت های ســطوح بالای شــناختی و مهارت های بین فردی و اجتماعی

3- محور فرصت های یادگیری مادام العمر:

*افزایش دسترسی و عادلانه به آموزش و تربیت فنی و حرفه ای کیفی با توجه به تضمین کیفیت

* ارائه مسیرهای یادگیری منعطف

* اعتباردهی، به رسمیت شناختن و ارزشیابی دانش، مهارت و شایستگی آموزش غیر رسمی و سازمان نایافته

*تقویت علم، فناوری و نوآوری

*تحت کنترل در آوردن فناوری ارتباطات و اطلاعات جهت یادگیری کارآمد و کیفی