۱۸ تیرماه روز درگذشت مهدی آذریزدی به عنوان روز ادبیات کودکان و نوجوانان در تقویم رسمی کشور ثبت شد.قصههای خوب برای بچههای خوب»، «قصههای تازه از کتابهای کهن»، «گربه ناقلا»، «گربه تنبل»، «مثنوی» (برای بچهها)، «مجموعه قصههای ساده» و تصحیح «مثنوی» مولوی (برای بزرگسالان) از جمله آثار این نویسنده کودک و نوجوان است. زندهیاد آذریزدی که او را پرتیراژترین نویسنده تاریخ ادبیات کودک و نوجوان ایران میدانند، در مجموع، بیش از ۲۰ عنوان کتاب برای بچهها نوشته است
آذریزدی از پیشگامان ادبیات کودک در ایران است
شهرام اقبال زاده این نویسنده پیشکسوت و منتقد ادبی، افزود: البته مهدی آذریزدی بیگمان یکی از پیشگامان ادبیات کودک در ایران است که آگاهانه دست به بازنویسی خلاق ادبیات کهن برای کودکان زده است و اثر «قصههای خوب برای بچههای خوب» را نوشته است که امروزه با وجود گذشت سالیان طولانی هنوز تجدید چاپ میشود. حالا که دولت به نقش مهدی آذریزدی در ادبیات کودک، اهمیت داده است،
مهدی آذریزدی بیگمان یکی از پیشگامان ادبیات کودک در ایران است که آگاهانه دست به بازنویسی خلاق ادبیات کهن برای کودکان زده است و اثر «قصههای خوب براي بچههای خوب» را نوشته است که امروزه با وجود گذشت سالیان طولانی هنوز تجدید چاپ میشود
بهتر بود زادروزش را به این عنوان نامگذاری میکرد، نه روز درگذشتش را.
اقبال زاده یادآوری کرد: مهدی آذریزدی دوران کودکیاش را به دلیل نبودن کتابهای مناسب برای کودکان با کاستیهای فاحش گذراند و کتابهای بزرگان و مفاخر ایرانی مانند سعدی و حافظ را مطالعه میکرد. باوجود اینکه این آثار بسیار فاخر و ارزشمندند مطالعه آنها برای کودکان بسیار مشکل است و باید به زبانی ساده بازآفرینی شده باشد. بعدها آذریزدی با شیوهای روزآمد و خلاق این متون کهن را برای بچهها بازآفرینی کرد.
وی ادامه داد: البته همزمان با آذریزدی، شاملو هم در سالهای آغازین دهه 30 شعر «پریا» را سرود که گرچه دربردارنده اهداف بزرگسالانه بود اما چون دارای سادگی، ضربآهنگ متفاوت و قافیه دلنشین بود، مورد توجه بسیاری از کودکان و نوجوانان نیز قرار گرفت و نسخههای بسیاری از آن برای بچهها منتشر شد.
انتشار مجموعه مقالات مربوط به آذریزدی
این منتقد ادبی در ادامه به عضویت آذریزدی در انجمن نویسندگان کودک و نوجوان اشاره کرد و گفت: به مناسبت بزرگداشت آذریزدی در زمان وفاتش مراسمی در انجمن برگزار کردیم. همچنین به منظور قدردانی از زحمات وی به عنوان دبیر وقت انجمن، مجموعه مقالاتی را گردآوری و برای انتشار به انجمن نویسندگان کودک تحویل دادم که انجمن بعد از گذشت مدت زمان طولانی آن را برای چاپ در اختیار بنیاد آذریزدی قرار داد اما متاسفانه این مقالات به صورت پراکنده و بدون ذکر نام گردآورنده منتشر شدند که موجب ناراحتی و نارضایتی من شد. امیدوارم این کتاب برای چاپ مجدد به منظور بازبینی و ویرایش و افزودن پیشگفتاری تاریخی و تحلیلی در اختیار من(گردآورنده) قرار گیرد.
اقبال زاده در ادامه سخنانش به نقش نهادهای مدنی و دولتی در ادبیات کودک اشاره کرد و گفت: باید توجه داشت وقتی از ادبیات کودک ایران صحبت میشود، نمیتوان از دو نهاد مهم این حوزه که در دهه 40 شکل گرفتهاند، سخنی به میان نیاورد؛ شورای کتاب کودک، نخستین نهاد مدنی است که بررسی کیفی آثار منتشر شده در این حوزه را وظیفه خود میداند و برای ارتقای کیفی ادبیات کودک در سال 1341 فعالیت خود را آغاز میکند.
اقبال زاده در پایان سخنانش آذریزدی را از نامهای ماندگار در ادبیات کودک ایران معرفی کرد و گفت: چندی پیش از برگزاری جایزه ادبی با عنوان آذریزدی با همکاری موسسه ریحانهالرسول یزد و نوشآفرین انصاری، دبیر شورای کتاب کودک، مطلع شدم که سبب خرسندی من شد؛ به نظر من برگزاری این چنین برنامههایی برای زنده نگه داشتن نام و یاد پیشکسوتان ادبیات این مرز و بوم بسیار ارزشمند است.
شهرام اقبالزاده، مترجم، نویسنده و پژوهشگر ادبیات کودک و نوجوان در سال 1333 در کرمانشاه متولد شد. از آثار او میتوان به ترجمه «فرهنگ اصطلاحات انگلیسی/فارسی»، «گاندی»، «بینظمی نوین جهانی»، «یادداشتهایی درباره نادر ابراهیمی»، «چگونه رمان خود را بازنگری و ویرایش کنیم»، «یاد مهرگان»، «درد جاودانگی»، «آسیب شناسی داستانهای عامه پسند» و «آسیب شناسی داستانهای دینی» اشاره کرد. اقبالزاه در کنار فعالیت نویسندگی و ترجمه برای کودکان و نوجوانان، مدتی نیز به عنوان دبیر انجمن نویسندگان کودک و نوجوان فعالیت میکرد.