شور کتاب‌خوانی از «لج» تا «شوی» گزارش روزنامه شرق از افتتاح سه کنابخانه حامی

شور کتاب‌خوانی از «لج» تا «شوی»

صدرا محقق: سوز سرمای پاییزی می‌وزد، اما بچه‌ها ردیف‌به‌ردیف با لباس‌های نو و رنگ‌رنگ دو طرف خیابان اصلی روستا ایستاده‌اند با شاخه‌های گل در دستشان. میهمانان که می‌رسند با لبخند، گل‌ها را به آنها می‌دهند و دور آنها حلقه می‌زنند، بزرگ‌ترهای روستا هم خوشامد می‌گویند و کمی بعد همه را برای شروع مراسم رسمی به داخل مسجد دعوت می‌کنند. اینجا روستای «لج» در نزدیکی شهر مهاباد در استان آذربایجان غربی است، جایی که قرار است کتابخانه تازه‌تأسیس روستا با بیش از هزارو 500 جلد کتاب رسما افتتاح شود. میهمانان هم دو مقام مسئول از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
- مرضیه مرآت‌نیا به‌عنوان مشاور وزیر در امور بانوان و محسن حاجی‌زین‌العابدینی، معاون سابق نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور‌- و مسئولان انجمن خیریه حامی به‌عنوان تأمین‌کننده اصلی بودجه و امکانات لازم برای این کتابخانه هستند.
داخل صحن اصلی مسجد روستا به غیر از اهالی، میهمانانی از مهاباد هم آمده‌اند، از فعالان فرهنگی و دانشگاهی تا تعدادی از شاعران و نویسندگان منطقه، کتابخانه‌ای که قرار است افتتاح شود نام ژیار را بر خود دارد و به یادبود هنرمندی به نام «فرهاد فرجلی» تجهیز شده است، هزینه تجهیز این کتابخانه به مبلغ 17 میلیون تومان را حامی مالی آن، زهره عبدالله‌زاده پرداخت کرد. او هم در این مراسم برای افتتاح کتابخانه به روستای لج دعوت شده است و از دست اهالی روستا لوح سپاسی دریافت کرد. شور و شوق بچه‌ها از افتتاح کتابخانه در چهره‌شان معلوم است. سه ردیف از حاضران در مسجد را بچه‌ها پر کرده‌اند. در سوی دیگر همین شور را به شکلی دیگر در چهره و گفته‌های بزرگان روستا می‌تواند دید. علی رسول‌پور، دهیار روستا، پشت تریبون می‌رود و به‌غیر‌از تشکر و قدردانی مفصلی که از انجمن حامی برای توجهشان به روستای لج می‌کند، از مشکلات روستا و کم‌توجهی‌ها و کمبود بودجه‌ها می‌گوید به این امید که صدا و درخواستشان از تریبون رسانه به مسئولان برسد؛ آیا می‌رسد؟ لج در
21 کیلومتری مهاباد است و هزارو 390 نفر جمعیت دارد. در رأس درخواست‌های آقای دهیار، کمک برای بهسازی و مرمت حمام تاریخی روستاست. حمامی با معماری منحصر‌به‌فرد که هنوز بیشتر از 80 درصد بنای آن سالم و دیدنی است و با کمی مرمت و بهسازی می‌تواند به نقطه‌ای دیدنی در این روستا بدل شود. کمی بعد کتابخانه روستا که در ساختمانی چسبیده به مسجد روستا راه‌اندازی شده است، افتتاح شد.
مقصد بعدی کمی نزدیک‌تر به شهر مهاباد در روستای آگریقاش است. اینجا هم میزبان مراسم افتتاحیه کتابخانه، مسجد روستاست. جمعیتی به‌مراتب بیشتر از روستای قبلی، شامل کودکان و بزرگسالان در این روستا هم با شوروشوق به صف ایستاده‌اند. هم برای خوشامدگویی و هم افتتاح کتابخانه‌ای که به نام زنده‌یاد توران میرهادی نام‌گذاری شده است؛ توران میرهادی، استاد و نویسنده در حوزه ادبیات کودکان که سرپرستی تدوین و تألیف فرهنگ‌نامه کودکان و نوجوانان را نیز بر عهده داشته است. میرهادی را «مادر ادبیات کودک و نوجوان در ایران» خوانده‌اند. اتاق کودک کتابخانه این روستا نیز به نام اولین کتابدار جوان این کتابخانه، فرزاد قنبری نام‌گذاری شده است. فرزاد در حادثه‌ای در تابستان 96 جان خود را از دست داد. انجمن حامی، هزینه 17 میلیون تومانی تجهیز کتابخانه آگریقاش را به‌صورت کمپینی با مشارکت و همراهی 18 نفر از خیران تأمین کرد. بخش بزرگی از کتاب‌های کتابخانه این روستا را خود مردم و اهالی روستا اهدا کرده‌اند. در مراسم افتتاح این کتابخانه در یک سو بنری با تصویر زنده‌یاد میرهادی به چشم می‌آید و در سویی دیگر تصویری از کتابدار جوان و تازه‌ درگذشته روستا. اینجا هم حاضرانی که پشت تریبون می‌روند، در صحبت‌های خود چه با زبانی ادیبانه و چه شعر از اهمیت کتاب و کتاب‌خوانی می‌گویند. کودکانِ ردیف‌به‌ردیف نشسته نیز پس از پایان صحبت هر نفر با اشتیاق تشویق می‌کنند. ساختمان کتابخانه این روستا را دهیاری اهدا کرده است. خانه‌ای با دو اتاق و حیاطی بزرگ، یک سو اتاق کودک با کتاب‌ها و بازی‌ها و سرگرمی‌های آموزشی مناسب کودکان و سوی دگر قفسه‌های پر از کتاب و میز و صندلی‌هایی برای مطالعه. شب شده است و سوز سرمای پاییزی روستا بیشتر شده، اما بچه‌های آگریقاش خیال رفتن به خانه‌هایشان را ندارند و در اتاق‌های کتابخانه نونوارشان کتاب‌ها و میز و صندلی و بازی‌ها را ورانداز می‌کنند. مقصد بعدی استان کردستان و روستایی به نام شوی نزدیک شهر بانه است.
اعضای انجمن خیریه حامی و همراهانشان شب را در مهاباد سر می‌کنند و فردا استان آذربایجان غربی را به سمت استان کردستان ترک می‌کنند. کتابخانه‌ای که در روستای شوی بانه افتتاح می‌شود، ریژگه نام دارد و خانواده خیری به نام حسن رستمی هزینه 17 میلیون تومانی تجهیز این کتابخانه را تأمین کرده‌اند.
فرح حق‌نژاد، عضو هئیت‌مدیره و هئیت ‌امنای انجمن حامى درباره فرایند شناسایی روستاهای هدف و همچنین یافتن خیران تأمین‌کننده بودجه به «شرق» می‌گوید: «ما مناطق هدف خود را استان‌های مرزی و به‌صورت مشخص استان‌های سیستان‌وبلوچستان و کردستان و آذربایجان غربی گذاشته‌ایم. بخشی از فعالیت انجمن، مدرسه‌سازی است و بخش دیگر راه‌اندازی و ساخت کتابخانه است. در مرحله اول روستاهای هدف و معرفی‌شده را بررسی می‌کنیم و براساس شاخص‌هایی که دارند مثل جمعیت، میزان امکانات و نیازمندی و دسترسی‌ها بررسی می‌شوند و پس از تأیید شرایط برای راه‌اندازی کتابخانه اقدام می‌شود. از طرف دیگر کمیته جذب خیران انجمن که وظیفه‌شان پیداکردن خیران مشتاق برای تأمین هزینه در این زمینه‌هاست، با آنها صحبت می‌کنند و شرایط برایشان توضیح داده می‌شود و در نهایت پس از کسب رضایت، کار ساخت یا تجهیز کتابخانه‌ها آغاز می‌شود».
به گفته خانم حق‌نژاد تجهیز کتابخانه در حقیقت به معنای ارسال قفسه کتاب، میز کتاب‌خوانی، میز کتابدار، صندلی، تشکچه‌های قصه‌خوانی کودکان، بازی‌های فکری برای اتاق کودک، کامپیوتر و کتاب است. او همچنین ادامه می‌دهد: «این انجمن از زمان تأسیس در سال 81 تاکنون، 23 مدرسه و چهار کتابخانه مجهز در مناطق دورافتاده و کم‌برخوردار کشور احداث کرده و همچنین 50 باب کتابخانه عمومی و 53 کوله کتاب (کتابخانه‌های سیار گردشی) نیز غالبا در مناطق روستایی تجهیز کرده است».
او در پاسخ به این سؤال که انجمن حامی چگونه تأسیس شد نیز این‌طور پاسخ می‌دهد: «انجمن حمایت از توسعه فضاهای آموزشی و فرهنگی یا به اختصار حامی با این هدف به وجود آمد که ما ضرورت و نیاز ساخت فضاهای آموزشی را احساس می‌کردیم و معتقد بودیم سازندگی در کشورمان به همراهی و همدلی جمعی نیاز دارد. ما سعی کردیم تشکلی به وجود آوریم که کمک‌های معنوی و مادی علاقه‌مندان را جمع‌آوری و سازماندهی کند و با کارشناسی و نیاز‌سنجی، آن را صرف ساخت مدرسه در مناطق محروم کنیم. با همین هدف انجمن را به ثبت رساندیم. سپس انجمن از سال ۱۳۸۸ با هدفی که در امر اشاعه فرهنگ مطالعه برای خود قائل است، به ساخت و تجهیز کتابخانه‌های روستایی پرداخت و از‌آنجایی‌که آموزش در قبال کودکان هر مرز و بوم نقش حیاتی دارد و مدارس بیشترین تعداد کودکان تحت آموزش را دربر دارند، از سال ۱۳۹۱ به توانمندسازی کودکان از مسیر آموزش روی آورد. این انجمن بیشتر در نقاط محروم و فاقد امکانات فعالیت می‌کند. تأسیس کتابخانه در اولویت کار آن است».
مقصد آخرین روز سفر روستای شوی در هفت کیلومتری سمت غرب بانه است. مسجد بزرگ روستا پر است از جمعیت. پیر و جوان و کودک مشتاقانه نشسته‌اند تا کتابخانه روستا افتتاح شود. به غیر از میهمانانی که از تهران آمده‌اند، مسئولان و چهره‌های شناخته‌شده فرهنگی و مذهبی از شهر و روستاهای اطراف و همچنین سنندج، مرکز استان، به این مراسم
دعوت شده‌اند.
کتابخانه‌ای که در این روستا قرار است افتتاح شود 50 متر مربع زیربنا دارد و آن را دهیاری روستا برای راه‌اندازی کتابخانه در اختیار انجمن حامی قرار داده است. به گفته عثمان رفاعی، مسئول نمایندگی انجمن حامی در شهرستان بانه که یکی از سخنرانان مراسم است: «در نخستین مرحله از فعالیت این مرکز فرهنگی که با استقبال گرم اهالی و دانش‌آموختگان این روستا روبه‌رو شده، هزارو 700 جلد کتاب در هزارو 500 عنوان شامل موضوعات ادبی (رمان، شعر و ادبیات کودک) به زبان‌های کردی و فارسی، موضوعات تاریخی، تربیتی، علوم پایه، کودک و نوجوان و آموزشی و همچنین کتاب، قفسه، میز مطالعه، رایانه، میز کتابدار، صندلی و بازی‌های فکری کودکان پیش‌دبستانی و دبستانی فراهم شده است و علاقه‌مندان در روستای شوی و آبادی‌های اطراف می‌توانند ضمن امانت‌گرفتن کتاب‌ها و منابع موجود، از فضای مطالعه و لوازم یاد‌شده هم استفاده کنند». او همچنین می‌گوید: «علاوه‌بر راه‌اندازی اولیه کتابخانه‌های عمومی، شارژ و تزریق کتاب‌ها و منابع جدید و تهیه بسته‌های آموزشی برای دانش‌آموزان در مهرماه هرسال نیز از جمله حمایت‌های مستمر انجمن از فضاهای فرهنگی راه‌اندازی‌شده و فعالیت‌های این عرصه است».
دیگر سخنران مراسم برای حاضران مشتاق، «فرح حق‌نژاد»، مسئول امور کتابخانه‌های غرب کشور انجمن حامی بود که در صحبت‌های خود از رسالت و اهداف صرفا فرهنگی و آموزشی این نهاد مردمی در مناطق کم‌برخوردار کشور گفت و ابراز امیدواری کرد آغازبه‌کار این کتابخانه سرآغاز رونق‌گرفتن مطالعه و کتاب‌خوانی در این روستا باشد و قول داد در آینده هم برای تأمین کتاب‌های بیشتر برای این کتابخانه اقدام کنند.
محمدامین صبوری، بخشدار مرکزی بانه هم در این مراسم حضور داشت و در سخنانی با اشاره به پیشینه غنی اسلامی و فرهنگی ساکنان دهستان شوی از گذشته تاکنون، علاقه‌مندی و رشد و پویایی فرهنگی ساکنان، دانش‌آموختگان و نخبگان این روستا را دلیل پیگیری و راه‌اندازی کتابخانه و مراکز فرهنگی جدید ذکر کرد.
براساس اعلام در قالب ایده‌ای با عنوان «کوله کتاب» که ویژه مناطق کم‌جمعیت و پراکنده است نیز که از دیگر اقدامات و ابتکارات این انجمن در بخش مرکزی شهرستان بانه است،10 کوله با مرکزیت دهستان «شوی» هرکدام شامل 134 عنوان و جلد کتاب به‌صورت گردشی در اختیار ساکنان روستاهای اطراف قرار می‌گیرد.



http://sharghdaily.ir/?News_Id=147671